Moet je binnenkort presenteren? Of wil jij jouw presentatievaardigeren verbeteren? Debatrix helpt je graag om er het maximale uit te halen. Al twee decennia delen we wekelijks tips en inzichten over presenteren. Bookmark deze pagina zodat jij bij jouw volgende presentatie razendsnel nieuwe inspiratie vind om jouw boodschap overtuigend te delen met jouw publiek.
Gebruik het onderstaande menu om snel naar de meest gezochte onderwerpen over presenteren te gaan. (Dat scheelt jou weer scrollen)
Voor een succesvolle presentatie is de voorbereiding essentieel. Om goed beslagen ten ijs te komen, staan we stil bij inlevingsvermogen, slide design en het gebruik van ondersteuningsmiddelen. Onthoud dat het altijd gaat om de vraag wat passend is (aptum). Sta daarom allereerst stil bij jouw doelgroep en hun verwachtingen.
Sinds 2008 verzendt Debatrix een wekelijkse een overtuig- & presentatietip. De database bestaat uit ruim 800 tips & artikelen. Veel mensen volgen al jaren deze wekelijkse tips en scherpen zo continu hun vaardigheden aan. Meld je aan op de overtuig- & presentatietips!
Jouw boodschap is voor jou niets nieuws. Toch kan het voor jouw publiek als een grote verrassing komen, ook als dat niet jouw bedoeling was. Het is daarom nodig om vooraf te weten wat jouw toehoorders belangrijk vinden en welke voorkennis jij kan verwachten. Op die manier kun jij bijvoorbeeld eerst een herkenbaar probleem introduceren om zo een behoefte te creëren bij jouw publiek. Bied pas daarna jouw oplossing aan. Andere manieren zijn het gebruik maken van emoties, het invoelbaar maken van voordelen en het gebruik maken van consistentie.
Als je weet wat jouw publiek belangrijk vindt, kun je de slides daar ook op aanpassen. PowerPoint en Keynote kunnen helpen de impact te vergroten van jouw boodschap. Jammer genoeg worden ze vaak op een verkeerde manier gebruikt en verzwakken ze juist jouw boodschap. Hoe zorg je dat jouw presentatie profiteert van duidelijke slides? Om te beginnen zorg je ervoor dat je lettertype vergrendeld is en je letters niet zomaar verspringen als jij jouw slides ergens anders opent. Verder kun je gebruik maken van presentatormodus, infographics en bepaalde slidestructuren.
Klik hier voor meer handige Slide Design tips!
Extra ondersteuningsmiddelen kunnen zowel in de voorbereiding als in de uitvoering het verschil maken. En dan bedoelen we niet de laserpen die je op veel clickers kunt vinden. Nee, leer liever bijvoorbeeld de sneltoetsen van PowerPoint uit je hoofd. Als je deze toetsen goed toepast verloopt je presentatie niet alleen soepeler, je zult je ook zelfverzekerder voelen. Voorkom haast of een te lange speech en maak gebruik van de speech-calculator-tool (een superhandige tool die uitrekent hoe lang jouw speech duurt). Zorg ook dat je weet wat je moet doen bij technisch ongemak, en dat je hulpmiddelen gebruikt waar ze voor bedoeld zijn.
Klik hier voor meer handige ondersteuningsmiddelen!
Na een gedegen voorbereiding komt het aan op de uitvoering. Hoe zorg je dat jouw boodschap overkomt en onthouden wordt? Structuren en vormen kunnen helpen om je presentatie krachtiger te maken. De volgende tips gaan over het maken van inhoudelijke keuzes die het verschil in je presentatie kunnen maken.
Ga pas voor de groep staan als je presentatie begint. Ook ervaren sprekers staan vooraf al op het podium of zijn nog met de techniek bezig. Dat is geen goede binnenkomer. Zorg daarom dat van tevoren alles klaar staat en je niet alles hoeft voor te bereiden terwijl het publiek wacht. Laat je goed aankondigen: probeer daarbij meningen te vermijden, en in de aankondiging je kwalificaties en bedoelingen te laten benoemen. Met een goede aankondiging is de aandacht van je publiek gelijk op jou gericht.
Kies de eerste woorden van je presentatie zorgvuldig. Een kans op een eerste indruk krijg je tenslotte maar één keer. Je hebt een cliché als “Goedemorgen, ik ben Kees en vertel u vandaag graag wat over…” waarschijnlijk al te vaak gehoord. Bij de opening is het juist belangrijk mensen nieuwsgierig te maken. Dat doen clichés nou niet bepaald. Gebruik liever een retorische techniek zoals een raadsel. Of begin met een anekdote, jouw kernboodschap of een andere aandachtstrekker. Zo heb je direct een nieuwsgierig publiek.
Een presentatie is zelden helemaal nieuw. Hierdoor kun je als presentator soms wat slides overslaan, want “Dit is voor nu even niet belangrijk”. Zo kun je echter cruciale informatie voor het publiek overslaan, omdat het voor jou gesneden koek is. Wek dus elke keer weer de illusie van de eerste keer. Zo blijft het verhaal spannend en de opbouw logisch. Spreek met interpunctie, gebruik retorische vragen om je publiek actief te houden, beantwoord elke slide één vraag, benoem niet continu de tijd, zorg dat de mensen het voor zich kunnen zien en moffel de imperfecties niet meer weg, maar gebruik ze juist. Je zult het verschil merken!
Klik hier voor meer handige tips over spanningsbogen!
Geconcentreerd publiek is mooi, maar je wilt meer betrokkenheid bij jouw pitch of speech. Maak toehoorders daarom onderdeel van jouw presentatie door interactie op te zoeken. Dit kun je doen door humor te gebruiken. Maar ook als je van nature geen grote grappenmaker bent, kun je met gerichte vragen voor zinnige interactie zorgen. Wat dacht je van goed omgaan met applaus, het omgaan met een slippertje en het creëren van een connectie met je publiek? Als de connectie er is helpen simpele vragen die doorgaans met ‘ja’ beantwoord worden het publiek te overtuigen. Door de betrokkenheid blijft de boodschap je publiek langer bij.
Klik hier voor meer handige tips over zaalinteractie!
De opbouw van jouw presentatie moet logisch zijn, vooral in de ogen van jouw publiek. Dit vergroot de kans dat ze het zelf aan anderen kunnen vertellen. Een goede volgorde is het halve werk. Begin bijvoorbeeld met je sterkste argument, gevolgd door je zwakste, en eindig met je één na sterkste argument. Deze drieslag staat altijd sterk. Maar denk ook aan creatieve pitch-vormen, de boodschappen van je slides en de hoeveelheid informatie. Onthoud dat de keuze voor een structuur altijd afhangt van je publiek.
Klik hier voor meer handige tips over presentatiestructuren!
Goede argumenten zijn van levensbelang voor de overtuigingskracht van jouw presentatie. Houd ook hier altijd het publiek in jouw achterhoofd. Zijn jouw argumenten behapbaar en relevant voor hen? Het gebruiken van de SEXI structuur maakt argumenten overtuigend en helder. Ook is het ook verstandig om een klein nadeel te noemen, het simpel te houden en mensen zichzelf te laten overtuigen. Zo zorg je voor een sterke onderbouwing van het punt dat je wilt maken.
Als boodschapper wil je dat het publiek jou serieus neemt. Een statement wint aan belang als het komt van een expert of respectabel instituut. Je kunt de autoriteit hiervan ‘lenen’ door te citeren, maar ook tonen door eigen onderzoek. Geef bijvoorbeeld wat gedetailleerde kennis of interessante feitjes. Overdrijf hier niet in. Ook is het raadzaam correct gebruik te maken van je handen, te ingewikkelde concepten te vermijden en je kernkwaliteiten te benadrukken. Zo stijgt jouw geloofwaardigheid en daarmee de kans dat je boodschap goed landt.
Onbewust maken we veel keuzes op basis van een gevoel. Mensen alleen op een rationele manier overtuigen is daarom vaak niet succesvol. Vergeet de emotie daarom niet. Een verhaal kan veel overtuigender zijn dan een schokkende grafiek. Pas dit toe door jouw argument te onderbouwen met een persoonlijk verhaal. Dan weet je mensen echt te raken. Verder is het belangrijk dat je foto’s gebruikt in plaats van cijfers, je empathisch overkomt en je tot de verbeelding spreekt. Zo maak je meer impact met emotie.
De beste sprekers hebben allemaal iets gemeen. Ze zijn enthousiast en gepassioneerd over het onderwerp. En dat werkt aanstekelijk. Maar hoe zorg je dat je met passie presenteert over iets waar je weinig mee hebt? Precies, door een connectie te zoeken tussen je eigen passie en je verhaal. Naasten kunnen je helpen bij deze zoektocht. Vraag eens aan hen op welke momenten jij spontaan begint te stralen. Leg de link met het onderwerp, presenteer en enthousiasmeer!
Het kan uitdagend zijn om boeiend te vertellen over abstracte concepten. Jij bent er wellicht dagelijks mee bezig en begrijpt alles, maar je publiek zal hier vaak meer moeite mee hebben. Hoe maak je het toch behapbaar en inzichtelijk? Een effectieve optie is om gebruik te maken van een vergelijking of voorbeeld. Daarnaast kun je simpele objecten gebruiken, een metafoor aanhalen of proberen je concept te visualiseren. Kortom, zoek een manier die jouw complexe concept heel laagdrempelig maakt.
Als presentator kun je zelf benadrukken wat belangrijk is voor jouw publiek. Als jij dit niet doet, dan gaat jouw publiek dat zelf doen. Vertel daarom wat echt belangrijk is voor hen. Wat zouden hun besliscriteria moeten zijn? Waarom sluit jouw boodschap aan bij hun wensen? Een belangrijk onderdeel hiervan is het analyseren of beïnvloeden van de modus waar mensen inzitten. Verder zou je een behoefte kunnen opwekken, kunnen werken volgens under promise, over deliver, of je publiek kunnen vaccineren tegen andere criteria. Het slim positioneren van jouw boodschap vergroot je impact enorm.
Jouw presentatie mag dan jouw hoogtepunt van de dag zijn, dat geldt niet automatisch voor je publiek. Zeker niet als je in een programma staat tussen andere sprekers. Zorg ervoor dat je presentatie binnen het afgesproken tijdslimiet blijft. Denk ook na over hoe jouw boodschap blijft hangen bij je publiek: Vermijd teksten als “dat was het” of “Zijn er nog vragen?” aan het einde. Probeer liever je publiek instinctief te laten voelen dat je presentatie bijna voorbij is. Dit kan door iets terug te halen waar je mee bent begonnen. Zorg er verder voor dat je jouw oneliner aankondigt, een mooie drieslag gebruikt en dat je afsluiter natuurlijk naadloos aansluit bij jouw boodschap. Een goede afsluiter versterkt jouw boodschap, zet aan tot applaus en maakt jouw presentatie memorabel.
Een onschuldig vragenrondje kan funest zijn voor jouw presentatie. Een vraag kan jouw presentatie afzwakken, zeker als je niet goed voorbereid bent op kritiek. Ons beste advies? Vaccineer je publiek tegen een lastige vraag. Zo wordt de moeilijke vraag gelijk irrelevant. Komt er toch een onverwachte vraag? Voorkom dat je zwak overkomt, gebruik een vaste structuur in je antwoorden en vermijd irritante zinnen zoals: “Zoals ik net al zei..”. Het helpt om elke vraag uit het publiek te zien als een kans om jouw boodschap aan te scherpen en te benadrukken!
Non-verbale communicatie is een belangrijk en onderschat aspect van elke presentatie. Voor een klein deel heeft dat met talent te maken, maar het grootste verschil kun je maken met de juiste oefeningen. Barack Obama stond bijvoorbeeld in het begin van zijn carrière bekend als een saaie, ietwat stijve spreker. Obama is met een zijn inspirerende speeches het levende bewijs dat (non-verbaal) presenteren te trainen is. Deze geselecteerde tips helpen om non-verbale aspecten van je presentatie te verbeteren.
Als je oogcontact vermijdt, komt je boodschap niet over op je publiek. Kijk je je publiek wel echt aan? Een veelgemaakte fout is het te snel rondkijken: sprekers die kijken van links naar rechts, en weer terug naar links. Dit doen ze zo haastig dat ze eigenlijk geen contact maken met hun publiek. Om dit beter te doen kun je gebruik maken van de W-techniek, de laatste woorden van je zin uit te spreken terwijl je contact hebt, en door gebruik te maken van speechwriters-gadgets (een toffe tool die jouw speech nog beter maakt). Als je écht oogcontact maakt met je publiek, krijgt jouw boodschap veel meer impact.
Je stem is een van je belangrijkste wapens bij het presenteren. Met je stem kan je naast informatie ook een gevoel overbrengen op je publiek. Een serieuze of luchtige toon die past bij jouw boodschap kan jouw publiek het juiste gevoel geven. Laat bijvoorbeeld een korte pauze vallen nadat je een belangrijke zin hebt uitgesproken. Daarnaast is het belangrijk dat je echt met ‘interpunctie’ spreekt, je eigen spreektempo aanhoudt, en op de juiste toonhoogte zit. Door je stemgebruik onder controle te houden wint je presentatie aan kracht.
Het is niet vanzelfsprekend dat de houding die iemand aanneemt past bij de boodschap. In alle gevallen geldt dat je moet voorkomen dat je staat als een pipo. Draai je voeten dus niet naar buiten, maar zorg dat ze recht onder je heupen staan en gewoon naar voren wijzen. Daarbij is het aan te raden om hoorbare gebaren te maken, je armen functioneel te gebruiken en te bewegen tussen vaste punten. Denk tijdens het presenteren aan je ‘machtssfeer’. Dat is de zone waarin jouw gebaren het krachtigst overkomen op jouw publiek. Dit lijken kleinere details, maar deze elementen maken een groot verschil als je ze goed inzet.
Veel mensen kampen met een (lichte) vorm van spreekangst. Gelukkig zijn er enkele simpele tips die een wereld van verschil maken. Oefening baart kunst. Vaak worden mensen met spreekangst geadviseerd gewoon rustig te blijven. Dit is een veelgemaakte denkfout. Ons advies? Kalmeer NIET. Maar vergeet niet uit te ademen. Verder raden we je aan zinnen alleen uit te spreken als je iemand recht in de ogen aankijkt, alleen voor de groep te gaan staan als je gaat beginnen met spreken en fouten zelfverzekerd te maken.
Je zal niet altijd invloed hebben op de locatie van je presentatie, pitch of speech, maar het is belangrijk te beseffen dat de ruimte jouw optreden sowieso beïnvloedt. Denk bijvoorbeeld aan de zaalopstelling en de achtergrond. Een vrolijke boodschap past niet voor een zwart doek. Door je bewust te zijn van de zaal of ruimte, kan je hier op inspelen. Kijk dus op tijd waar je gaat staan tijdens je presentatie, hoe je je lichaamstaal kunt optimaliseren en de zaal kan aankleden zoals jij dat wilt. Het zou een gemiste kans zijn de directe omgeving niet te betrekken bij jouw presentatie.
Heb je behoefte aan extra oefening of begeleiding? Neem contact met ons op. Onze ervaren coaches helpen je graag met een volgende presentatie.
Natuurlijk zijn er ook specifieke situaties die om andere benadering vragen. Moet je bijvoorbeeld een financieel verslag presenteren? Of een ander onderwerp waar het wemelt van de cijfers en statistieken? Hoe ga je om met lastige vragen? Daarom hebben we hier nog een aantal extra tips.
Cijfers zijn een middel, geen doel. Hoe maak je jouw cijfers interessant, laat je ze ‘tot leven komen’ en zorg je ervoor dat je publiek aan je lippen blijft hangen? Door bijvoorbeeld consequent deze structuur te gebruiken zullen mensen gewend raken aan jouw manier van presenteren. Verder is het aan te raden een metafoor te gebruiken, je cijfers alleen als ondersteuning van je argument te gebruiken, en ervoor te zorgen dat jouw diagrammen en highlights goed in elkaar zitten. Gebruik deze tips en je saaie cijfers zullen ineens een sterke toevoeging zijn.
En natuurlijk kan het geen kwaad om een intensieve training in Cijfers Presenteren te volgen.
Sinds hybride werken niet meer weg te denken is doe je er goed aan ook werk te maken van jouw online presentatie skills. Het maakt het namelijk een stuk lastiger om de aandacht niet te laten verslappen of ervoor te zorgen dat je alles tijdens je remote meeting in de gaten blijft houden. De geheime truc: ga bewust met de voorbereiding aan de slag! Wat vroeger een kwestie was van het verhaal sturen op basis van jouw inschatting van een persoon of het publiek, is nu een kwestie van goede bewuste voorbereiding en een beetje creativiteit! En mocht je niet alles kunnen onthouden, is het grote voordeel van online werken: je kan ongegeneerd spieken. 😉 Eenvoudig maar krachtig!
Tot slot: heel veel succes met je presentatie! Wil je meer investeren in jouw presentatievaardigheden en overtuigingskracht? Aarzel niet om contact met ons op te nemen over trainings- en coachingsmogelijkheden, of bekijk ons trainingsaanbod.
