Checkbox21 maart is het zover! Heb jij je overwinningsspeech al klaar of is het nog een klad? Lars Duursma, oprichter van Debatrix, vertelt in dit artikel meer over een goede overwinningstoespraak. 

“Voor een man die bekendstaat als een onvoorspelbare flapuit, was de overwinningstoespraak van Donald Trump verrassend voorspelbaar.” Dat schreef Lars Duursma in NRC Handelsblad.

Een overwinningstoespraak in 7 stappen

Een typisch presidentiële overwinningstoespraak bestaat uit de volgende elementen:

  1. Je vertelt als winnaar eerst dat je een „gracious phone call” ontving van je tegenstander.
  2. Je complimenteert je tegenstander met de strijd.
  3. Vervolgens bedank je uitgebreid je familie: een prachtige gelegenheid om je als een echte familieman te presenteren.
  4. Dan draag je de overwinning op aan je kiezers („Dit is jullie overwinning!”).
  5. Benadrukt óók dat je er voor alle kiezers wil zijn, juist ook voor de mensen die niet op je gestemd hebben.
  6. Ten slotte zeg je iets over de grote uitdagingen waar het land voor staat en je voegt daar nog wat dingen aan toe waar niemand het mee oneens zal zijn.
  7. Sluit uiteraard af met een claptrap. In het geval van een victory-speech in de VS bijvoorbeeld: Thank you, God bless you and God bless the United States of America.

De overwinningstoespraak van Trump

Na een spontaan openingsgrapje („Sorry dat ik jullie liet wachten, er was even iets ingewikkelds”) liep hij feilloos langs alle standaardelementen van een overwinningstoespraak.

Allereerst het telefoontje. “I just received a call from Secretary Clinton.” Waarna hij haar complimenteerde met haar ‘hard-fought campaign’.

Nog nooit was hij zó positief over Hillary Clinton. Ze was niet langer ‘crooked’. Nee, het land is haar veel dank verschuldigd. En, voegde hij daar nog schaamteloos aan toe: „Dat meen ik oprecht!”

Hij benadrukte expliciet dat hij er voor alle rassen en religies wil zijn als president en dat hij de groei van het land wil verdubbelen. ‘It’s gonna happen’.

Tot zover het gedeelte dat Trump voorlas van de teleprompter – de autocue die hij aan het begin van zijn presidentscampagne wilde laten verbieden, maar later zelf als kandidaat enthousiast omarmde. Rustig, ingetogen en opmerkelijk ontspannen stond hij achter het spreekgestoelte en las hij z’n tekst voor.

Eigenlijk viel vooral op dat hij z’n vrouw en familie – alle leden stonden achter hem op het podium opgesteld – volstrekt niet had bedankt, maar dat onderdeel tot het laatst bewaarde. Hier durfde hij wél te improviseren. Het maakte de toespraak losjes, maar wel wat chaotisch. Alsof ook Trump vooral verbaasd was door deze onverwachte overwinning.

Een climax ontbrak. De speech eindigde wat abrupt, waarna Trump het publiek inliep en uitgebreid de tijd nam voor selfies met supporters. Wat dat betreft begon de speech als z’n meest gematigde toespraak ooit en eindigde zijn optreden als een campagne-evenement. De impliciete boodschap: kijk mij eens tussen het gewone volk staan. Toch nog een subtiele sneer naar Clinton.