In de Nederlandse verkiezingsdebatten tot nu toe hebben we ze nog nauwelijks voorbij zien komen: die ene zin die meer zegt dan een heel boek en waarover iedereen het de volgende dag heeft. De oneliner. De kracht van een goede oneliner is dat hij onbegrensde impact heeft. Hij kan de koers van de campagne veranderen. Hieronder een aantal van de beste onliners die zijn gebruikt tijdens verkiezingsdebatten.

“Senator, you’re no Jack Kennedy”

Lloyd Bentsen | 1988

Om aan te tonen dat hij – Dan Quayle, vice-presidentskandidaat van George Bush – wél voldoende ervaring had, vergelijk hij zichzelf met de geliefde president John F. Kennedy. Zijn tegenstander was Lloyd Bentsen die in een collega Afgevaardigde was van Kennedy in het Congres. Bentsen pareerde de aanval op legendarische wijze. Het publiek dat de opdracht had stil te zijn tijdens het debat, brak uit in applaus.

Volgens veel insiders was het antwoord van Bentsen niet spontaan. Quayle trok regelmatig in speeches tijdens evenementen van de campagne de vergelijking met Kennedy. Bush en Quayle wonnen overigens de verkiezingen met gemak maar toch blijft deze oneliner van Bentsen legendarisch!

“Are you better off than you were four years ago?”

Ronald Reagan | 1980

Dit debat was een tweestrijd tussen President Jimmy Carter en zijn uitdager Ronald Reagan. Op dat moment werden 52 Amerikanen gegijzeld in de Amerikaanse ambassade in Iran, maakte heel het land zich zorgen om de economie en schoot de inflatie omhoog. Carter had er alles aangedaan om een debat met Reagan te vermijden maar stemde uiteindelijk toch toe, een week voor de verkiezingen. Hij had reden om bang te zijn. Met één krachtige retorische vraag maakte Reagan een einde aan het presidentschap van Carter.

“I will not exploit, for political purposes, my opponent’s youth and inexperience”

Ronald Reagan | 1984

Was President Reagan te oud voor een tweede termijn? Op dat moment was hij in ieder geval de oudste presidentskandidaat in de geschiedenis. Dus die vraag kreeg hij logischerwijs voor zijn kiezen tijdens een debat met tegenstrever Walter Mondale. Zijn antwoord op de vraag zat vol met humor. Zelfs Mondale moest lachen, hoewel hem dat lachen waarschijnlijk snel verging. Zijn enige campagnepunt was definitief van de kaart.

“U draait en u bent niet eerlijk”

Jan-Peter Balkenende | 2006

Met deze oneliner wist het CDA onder leiding van Jan-Peter Balkenende een grote achterstand in de peilingen op de PvdA onder leiding van Wouter Bos terug te draaien. Hij werd gemaakt vroeg in de campagne maar domineerde tot de laatste dag. Elke dag presenteerde het CDA een nieuwe draai van de dag van de PvdA. Helaas is er geen beeld beschikbaar van want hij werd uitgesproken tijdens het Radio 1 lijsttrekkersdebat. Overigens beweerd CDA spindoctor Jack de Vries bij hoog en bij laag dat niet hij maar Balkenende hem zelf ter plekke bedacht.